MASTERPLAN TERENÓW NADBRZEŻNYCH W SZCZECINIE

Łasztownia Nowe Serce Miasta

Praca wyróżniona w konkursie koncepcyjnym

Szczecin 2050 - Wizja pozycjonowania miasta

Jakim Miastem powinien być Szczecin za 33 lata? Co sprawi, że pozyska nowych mieszkańców, firmy oraz instytucje? Czy zostanie wybrany na miejsce kolejnych eventów o skali krajowej i międzynarodowej? W jaki sposób Szczecin mógłby konkurować z innymi dynamicznie rozwijającymi się miastami rejonu morza bałtyckiego?

Pytania te dotyczą podstaw dalszego, stabilnego i zrównoważonego rozwoju Miasta. Nie tylko w sferze społecznej i gospodarczej, ale przede wszystkim środowiskowej, której nadrzędnym celem winna być świadoma kontynuacja struktury miejskich przestrzeni publicznej, przyjaznych i atrakcyjnych zarówno dla użytkownika tymczasowego, jak i dla stałych mieszkańców. Kreowana przestrzeń winna tworzyć specyficzną strukturę odzwierciedlającą symbiozę wody, zieleni oraz terenów zabudowanych, której dalszy rozwój będzie opierał się na zmianach jakościowych a nie ilościowych.

W kontekście przemian technologicznych, kulturowych, społecznych i ekonomicznych 33 lata są odległą perspektywą. To, jaki kierunek rozwojowy przyjmie Szczecin zależy nie tylko od potencjału miasta i Polski 2050 w świecie, ale również od przyszłej kondycji Europy. Jaki więc model rozwoju powinien wykreować i realizować Szczecin? Czy powinien przeważyć pragmatyzm, oparty na doświadczeniach innych miast, mających proces restytucji już za sobą? Czy otwarcie się na nieprzewidywalne dziś procesy urbanizacyjne?

Łasztownia - Idea „nowego serca miasta”

„Serce miasta” kształtują przede wszystkim bezpieczne przestrzenie publiczne (w rozumieniu prawa własności) i tereny prywatne, w sposób świadomy upublicznione wszystkim użytkownikom, poprzez fakt braku fizycznych barier w postaci ogrodzeń, czy innego nieprzyjaznego, w tym komunikacyjnego zagospodarowania. O atrakcyjności tych przestrzeni decydują w równym stopniu: struktura zabudowy, proporcje i charakter wnętrz urbanistycznych, funkcje przyległych doń obiektów – szczególnie ich partery, przyjazny kontakt z wodą i uporządkowaną zielenią. W przypadku szczecińskich wysp, o walorach przyszłych przestrzeni publicznych zadecydują, przemyślanie kształtowane widoki i wglądy na otaczające śródmieście i to we wszystkich kierunkach, nie tylko północno zachodnim. Różnorodność kompozycyjna przestrzeni odbierana będzie, jako kolejne sekwencje wnętrz urbanistycznych. Wreszcie głębokość (wielotraktowość) zabudowy, pozwoli na swobodne poruszanie się w świadomie uformowanej przestrzeni. Nie tylko tej wzdłuż północno-zachodniego brzegu Łasztowni, ale również w pozostałych kierunkach. W stronę basenu zachodniego, w stronę budynków administracyjnych stoczni i dalej na Kępę Parnicką, nie trafiając na widoczny dziś nieład, substandard i brzydotę.

Powyższe spostrzeżenia zadecydowały o tym, że konkursowe spojrzenie na Łasztownię, rozpoczęto od dodefiniowania docelowego kierunku rozwoju – przekształceń szerokiego śródmieścia Szczecina. Dziś charakterystyczną jego cecha jest to, że jedynie zachodnia część szerokiego śródmieścia jest obszarem typowo miejskim, o czytelnej strukturze przestrzennej, z wyrazistym odniesieniem do konkretnych idei europejskiej myśli urbanistycznej, o zdefiniowanym, akceptowalnym, stabilnym i przewidywalnym kierunku przekształceń. Pozostałe kierunki, to styk śródmieścia z obszarami niejednorodnymi, urbanistyką osiedlową, terenami przemysłowymi i poprzemysłowymi, a także obszarami substandardowymi, noszącymi znamiona wojennych zniszczeń oraz powojennego chaotycznego zagospodarowania i użytkowania tej przestrzeni.

Masterplan Łasztowni - Nowe Serce Miasta

Proponowane działania

Proponowane działania rewitalizacyjne w obszarze konkursowym wymagają niezbędnych interwencji urbanistycznych w obszarach sąsiednich. Traktuje je się jako tak zwane Etapy Niezależne, realizowane w latach 2017-2050 – w obszarach położonych bezpośrednio poza granicami konkursowych skal 1:10000, 1:5000.

Jedenaście podobszarów inwestycyjnych wschodniego Centrum i Śródmieścia z uwagi na utworzenie Obwodnicy – Ringu Wielkiego Śródmieścia, docelowo staje się obszarem kontynuacji zwartej, gęstej miejskiej wielofunkcyjnej zabudowy i czytelnej siatki ulic ukierunkowanych przede wszystkim na obsługę wewnętrzną tej części śródmieścia. Obszar ten, to strefa, w której układ drogowy dostosowano do specyfiki obszaru, czytelnej polityki park & ride & swim & bike & walk, związanej z nim systemem węzłów przesiadkowych i parkingów buforowych zlokalizowanych w rejonach północnej, południowej, wschodniej „bram” Śródmieścia, rozwiniętego systemu dróg o dominacji ruchu pieszego oraz przestrzeni pieszych, w tym placów, skwerów, parków, nabrzeży, bulwarów, marin.

Konkursową wizję reurbanizacji Łasztowni, Kępy Parnickiej, Wysp Grodzkiej i Zielonej oraz Dawnego Portu, a także terenów sąsiednich, przedstawiono w skali 1:5000 i bezskalowych schematach, na planszy nr 1. Syntezę tej wizji zapisano w wymaganej konwencji rysunku projektu zmiany fragmentu Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (plansza nr 2), traktując go, jako wyraz redefinicji polityki przestrzennej miasta w stosunku do przedmiotowego obszaru.

Urbanistyka, przestrzeń publiczna, masterplan